สิ่งที่เจ้าของบ้านต้องรู้เกี่ยวกับเอกสาร TM30 สัญญาเช่า และกฎหมายอสังหาริมทรัพย์

สิ่งที่เจ้าของบ้านต้องรู้เกี่ยวกับเอกสาร TM30 สัญญาเช่า และกฎหมายอสังหาริมทรัพย์

ทำไมเจ้าของบ้านควรรู้กฎหมายเรื่องนี้?

หากคุณเป็นเจ้าของบ้าน หรือคอนโดในประเทศไทย โดยเฉพาะในทำเลยอดนิยมอย่างกรุงเทพ ภูเก็ต หรือพัทยา คุณอาจเคยได้ยินชื่อ เอกสาร TM30 และสัญญาเช่า แต่อาจไม่เข้าใจจริง ๆ ว่ากฎหมายเรื่องนี้เกี่ยวกับอะไร ตั้งแต่การรายงาน TM30 ไปจนถึงการทำสัญญาเช่าอย่างถูกต้อง รวมถึงการจัดการเมื่อเกิดข้อพิพาท บทความนี้ จะมาอธิบายสิ่งสำคัญที่เจ้าของอสังหาริมทรัพย์ทุกคนต้องรู้เมื่อต้องปล่อยเช่าให้กับชาวต่างชาติ

1. เอกสาร TM30 คืออะไร และทำไมถึงสำคัญ?

TM30 คือแบบฟอร์มของสำนักงานตรวจคนเข้าเมืองที่กฎหมายไทยกำหนดให้ เจ้าของที่พักหรือผู้ดูแลทรัพย์สิน ต้องรายงานการเข้าพักของชาวต่างชาติภายใน 24 ชั่วโมง หลังจากเข้าพัก

ใครต้องยื่น?

เจ้าของบ้าน/คอนโด ผู้จัดการอสังหาริมทรัพย์ หรือโรงแรม

อาจถูกปรับ 800–2,000 บาท ผู้เช่าอาจมีปัญหาเรื่องวีซ่า และเสี่ยงหากมีการตรวจสอบ

2. TM30 กับการเช่าคอนโด หรือบ้านระยะยาว

เจ้าของคอนโดจำนวนมากในกรุงเทพ เชียงใหม่ หรือเมืองตากอากาศอย่างหัวหิน มักไม่รู้ว่าต้องยื่น TM30 แม้ผู้เช่าจะมีวีซ่าถูกต้อง และทำสัญญาระยะยาวแล้วก็ตาม กรณีนี้สำคัญอย่างยิ่งหากผู้เช่าใช้วีซ่าเหล่านี้ ได้แก่

 

  • วีซ่านักท่องเที่ยว
  • วีซ่านักเรียน (ED)
  • วีซ่าเกษียณ หรือ Elite Visa
  • ใบอนุญาตทำงาน

แม้ผู้เช่าจะนำสัญญาเช่าไปจดทะเบียนที่กรมที่ดิน หรือมี Work Permit แล้ว หน้าที่การยื่นเอกสาร TM30 ก็ยังเป็นของเจ้าของบ้าน/คอนโดอยู่ดี

3. สัญญาเช่าในประเทศไทย ต้องมีอะไรบ้าง?

แม้กฎหมายไทยจะยอมรับสัญญาเช่าแบบปากเปล่า แต่เพื่อการคุ้มครองสิทธิ์ทั้งสองฝ่าย ควรทำเป็นลายลักษณ์อักษร พร้อมลงนาม และระบุเงื่อนไขชัดเจน โดยองค์ประกอบหลักควรมี

 

  • ชื่อเจ้าของและผู้เช่า
  • ที่อยู่ทรัพย์สิน
  • ค่าเช่ารายเดือนและเงินประกัน
  • ระยะเวลาสัญญา (กำหนดชัดหรือแบบต่ออายุอัตโนมัติ)
  • เงื่อนไขการบอกเลิกสัญญา
  • ค่าปรับกรณีผิดสัญญา (เช่น ค้างค่าเช่า หรือทำความเสียหาย)

หากสัญญามีระยะเวลาเกิน 3 ปี ควรนำไปจดทะเบียนที่กรมที่ดิน เพื่อให้มีผลบังคับทางกฎหมายเต็มรูปแบบ

4. เจ้าของบ้านมีสิทธิ์ยกเลิกสัญญา และริบเงินประกันได้หรือไม่?

ทำได้ แต่ต้องเป็นกรณีที่เข้าข่าย เช่น

 

  • ผู้เช่าไม่ชำระค่าเช่า
  • ผู้เช่านำไปปล่อยเช่าช่วง (เช่น ใช้ทำ Airbnb) โดยไม่ได้รับอนุญาต
  • ผู้เช่าทำความเสียหายร้ายแรงต่อทรัพย์สิน

ทั้งนี้ เจ้าของบ้านต้องแจ้งเป็นลายลักษณ์อักษรตามกฎหมาย มิฉะนั้นอาจเสียสิทธิ์เรียกเงินประกัน หากในสัญญาระบุชัดว่าผู้เช่าผิดสัญญา (เช่น ปล่อยเช่าผ่าน Airbnb ในคอนโดที่ห้าม) เจ้าของจึงสามารถยกเลิกสัญญาและเก็บเงินประกันได้

5. กฎหมายการเช่าคอนโด vs กฎหมายการเช่า Airbnb กรณีตัวอย่าง

คอนโดในกรุงเทพหลายแห่ง ห้ามปล่อยเช่าระยะสั้นต่ำกว่า 30 วัน หรือแม้แต่ 6 เดือน โดยมีมาตรการเข้มงวด เช่น

 

  • ระบบสแกนลายนิ้วมือหรือใบหน้า
  • จำกัดการออกบัตร Key Card สำหรับแขกใหม่
  • ฝ่ายนิติบุคคลตรวจสอบและเทียบกับรายงาน TM30

หากผู้เช่าแอบปล่อยเช่าผ่าน Airbnb ทั้งผู้เช่าและเจ้าของอาจถูกปรับ และนิติบุคคลอาคารอาจดำเนินคดีตามกฎหมาย

6. บทบาทของตัวแทนอสังหาริมทรัพย์

หากคุณทำงานร่วมกับเอเจนต์หรือนายหน้า ควรตรวจสอบว่าเขา

 

  • ช่วยยื่น TM30 ให้
  • จัดทำสัญญาเช่า 2 ภาษาอย่างเป็นทางการตรวจสอบวีซ่าและวัตถุประสงค์การเช่าของผู้เช่า
  • ให้คำแนะนำเกี่ยวกับกฎคอนโด (โดยเฉพาะเรื่อง Airbnb)

เอเจนต์ที่ดีจะช่วยปกป้องทั้งคุณและทรัพย์สิน ทำให้คุณอยู่ในกรอบกฎหมายได้อย่างมั่นใจ

รู้กฎหมายไว้ ปลอดภัยกว่า

ตลาดเช่าอสังหาริมทรัพย์ในไทยมีการควบคุมเข้มงวดขึ้นเรื่อย ๆ โดยเฉพาะในเมืองใหญ่และแหล่งท่องเที่ยว หากคุณเป็นเจ้าของคอนโดในสุขุมวิท บ้านในธนบุรี หรือยูนิตในพัทยา การเข้าใจและปฏิบัติตามเอกสาร TM30 สัญญาเช่า และกฎหมายที่เกี่ยวข้อง จะช่วยให้คุณหลีกเลี่ยงปัญหาทางกฎหมาย และปกป้องการลงทุนของคุณได้อย่างมั่นคง

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับเอกสาร TM30

1. เอกสาร TM30 คืออะไร และใครต้องเป็นผู้ยื่น?

TM30 คือแบบฟอร์มที่เจ้าของบ้านหรือผู้ให้เช่าต้องยื่นต่อสำนักงานตรวจคนเข้าเมือง เพื่อรายงานการเข้าพักของชาวต่างชาติภายใน 24 ชั่วโมงหลังจากเดินทางมาถึง

 ใช่ ค่าปรับมักอยู่ระหว่าง 800–2,000 บาทต่อกรณี

ไม่ได้ ผู้ที่มีหน้าที่ตามกฎหมายคือเจ้าของบ้านหรือผู้จัดการทรัพย์สิน

ไม่ เว้นแต่ทรัพย์สินนั้นจะมีใบอนุญาตโรงแรมถูกต้องตามกฎหมาย อีกทั้งคอนโดหลายแห่งยังห้ามการเช่าระยะสั้นต่ำกว่า 30 วัน หรือแม้แต่ 180 วัน

ได้ หากในสัญญาเช่าระบุเงื่อนไขไว้ และผู้เช่าผิดสัญญา เช่น ปล่อยเช่าช่วงต่อ ไม่จ่ายค่าเช่า หรือทำทรัพย์สินเสียหาย

7. ผู้เช่าระยะยาวยังต้องยื่น TM30 อยู่หรือไม่?

 ใช่ แม้ผู้เช่าจะถือวีซ่านักเรียน (ED), วีซ่าเกษียณอายุ หรือวีซ่าธุรกิจก็ตาม

ได้ นายหน้าที่มีชื่อเสียงหลายรายมีบริการแบบครบวงจรทั้งด้านการเช่าและการปฏิบัติตามกฎหมาย

Real Estate Insights in Bangkok

Stay informed with the latest expert insights on Bangkok’s thriving real estate market, investment opportunities, and property trends.

To register your property information, please fill out the form below